Understanding and Addressing Unexplained Weight Loss after Cancer Diagnosis
By Charmaine Lavinia (Dietitian, IMU University) & Koh Bi Qi (Dietitian, Cengild G.I Medical Center)
Most cancer diagnoses usually have one symptom in common: that is, rapid, unexplained weight loss, even when a patient is eating enough. It can result from multiple interacting factors, such as impaired nutrient utilisation, inflammatory markers released by tumor cells that reduce appetite, muscle and fat storage, or even nausea and vomiting caused by cancer-related treatments, which can affect nutrient intake. A myriad of unverified food beliefs can lead to unnecessary self-restriction of intake, impairing the body’s daily energy uptake and contributing to weight, muscle, and fat loss. Eventually, if weight loss is not treated, a more serious condition known as cancer cachexia can occur.
Who shall I listen to?
The primary physician/doctor. If there is an oncologist, dietitian, pharmacist, or physiotherapist on board the treatment plan, they should be sought out for information to clear doubts in relevant fields and obtain individualised treatment plans. Oftentimes, there is a huge amount of information shared by other cancer survivors, but these can produce different outcomes in each patient, not always for the better.
Evidence-based medicine is the best practice of any well-qualified healthcare professional. Other information, such as testimonials,is merely the feedback collected from a specific group of users within a similar demographic. The main goal in nutrition management for cancer patients experiencing weight loss is to maintain or improve their strength, body weight, and overall quality of life. This includes preserving muscle mass, supporting immune function, improving treatment tolerance, and reducing the risk of complications. Nutrition care also aims to relieve symptoms that interfere with eating, such as nausea, pain, or poor appetite, and to ensure the patient gets enough calories and protein, even if that requires supplements or alternative feeding methods.
High Calorie, High Protein
Cancer patients should practice a balanced, varied intake of all food groups in every meal, as all food groups contribute calories (energy) and other nutrients the body needs to heal, replenish, and thrive. Adequate nutrients are important to make sure the body does not fall into catabolism, which will lead to fat and muscle wasting and micronutrient deficiencies.
When the body loses its nutrient stores either due to insufficient intake or increased catabolism, it will become weaker, which in turn increases the effects of cancer treatment, lowers immunity, and increases hospitalisation frequency and length-of-stay.
As a start, focus on the major food groups-macronutrients, which are carbohydrates, proteins, and fats. Carbohydrates are found in rice, grains, tubers, and flour, whereas protein can be obtained from a variety of animal and plant sources, such as poultry, fish, eggs, dairy, soybeans, and their products. Fat is found in small amounts in protein-based food, but is mainly taken from cooking oil, nuts, or other fat sources. Aside from these three main food groups, it is also advisable to have plenty of vegetables and fruit daily for fiber and adequate micronutrient intake.
When a patient visits a dietitian, meal plans can be curated to fit their current nutritional status, diet history, treatment plans, and weight goals. Calories and protein can be adjusted to meet their nutritional goals and to correct nutrient deficiencies that may be present.
How much should I eat?
In general, each meal should consist of 1 serving of protein, 1 or 2 servings of carbohydrate, 1 serving of vegetables, and minimal usage of fat sources as per the guide below (pic 1). As cancer patients often require more calories, their intake should be adjusted to larger portions or increased meal frequency. Should this be challenging, a dietitian can provide other forms of nutrition with specialised formula and appropriate vitamin and mineral supplementation. Any challenges faced by patients to achieve adequate oral intake will also be addressed by dietitians.
Use this hand portion guide to ensure a patient is eating the minimum amounts required daily at each main meal.
Pic 1. Image Source: https://www.precisionnutrition.com/hand-portion-faq
It is most important that the body is fed and nourished well with whole foods during illness to ensure minimal to no treatment interruptions and deterioration of nutrition status. Decline in overall status can significantly affect quality of life and impact a patient’s road to recovery. Appropriately addressing unintentional weight loss is certainly necessary and crucial.
Memahami dan Menangani Penurunan Berat Badan yang Tidak Dapat Dijelaskan Selepas
Diagnosis Kanser
Oleh Charmaine Lavinia (Pakar Diet, Universiti IMU) C Koh Bi Ǫi (Pakar Diet, Pusat Perubatan Cengild GI)
Kebanyakan diagnosis kanser biasanya mempunyai satu simptom yang sama: iaitu, penurunan berat badan yang cepat dan tidak dapat dijelaskan, walaupun pesakit makan dengan cukup.
Keadaan ini boleh berpunca daripada pelbagai faktor yang saling berinteraksi, seperti kekurangan nutrien, penanda keradangan yang dikeluarkan oleh sel tumor yang mengurangkan selera makan, penyimpanan otot dan lemak, atau mual dan muntah akibat rawatan berkaitan kanser, yang turut menjejaskan pengambilan nutrien. Pelbagai kepercayaan makanan yang tidak sahih boleh menyebabkan sekatan pengambilan makanan yang tidak perlu, menjejaskan penyerapan tenaga harian badan dan menyumbang kepada kehilangan berat badan, otot, dan lemak. Akhirnya, jika penurunan berat badan tidak dirawat, keadaan yang lebih serius yang dikenali sebagai cachexia kanser boleh berlaku.
Siapa yang patut saya dengar?
Doktor utama. Jika terdapat pakar onkologi, pakar diet, ahli farmasi atau ahli fisioterapi dalam pelan rawatan, mereka harus dihubungi untuk mendapatkan maklumat untuk menjelaskan keraguan dalam bidang yang berkaitan dan mendapatkan pelan rawatan individu. Selalunya, terdapat banyak maklumat yang dikongsi oleh pesakit kanser lain, tetapi ini boleh mengakibatkan kesan yang berbeza dalam setiap pesakit, yang tidak selalunya lebih baik.
Perubatan berasaskan bukti adalah amalan terbaik mana-mana pengamal penjagaan kesihatan yang berkelayakan. Maklumat lain, seperti pengakuan, hanyalah maklum balas yang dikumpul daripada kumpulan pengguna tertentu dalam demografi yang serupa. Matlamat utama dalam pengurusan pemakanan untuk pesakit kanser yang mengalami penurunan berat badan adalah untuk mengekalkan atau meningkatkan kekuatan, berat badan dan kualiti hidup keseluruhan mereka. Ini termasuk memelihara jisim otot, menyokong fungsi imun, meningkatkan toleransi rawatan, dan mengurangkan risiko komplikasi. Penjagaan pemakanan juga bertujuan untuk melegakan gejala yang mengganggu pengambilan makanan seperti mual, kesakitan, atau kurang selera makan, serta memastikan pesakit mendapat kalori dan protein yang mencukupi, walaupun ia memerlukan suplemen atau kaedah pemakanan alternatif.
Kalori Tinggi, Protein Tinggi
Pesakit kanser harus mengamalkan pengambilan seimbang dan pelbagai bagi semua kumpulan makanan dalam setiap hidangan, kerana setiap kumpulan makanan membekalkan kalori (tenaga) dan nutrien penting lain yang diperlukan oleh tubuh untuk proses penyembuhan, pemulihan, dan pertumbuhan yang sihat. Pengambilan nutrien yang mencukupi adalah penting bagi mengelakkan badan daripada memasuki fasa katabolisme, yang boleh mengakibatkan penyusutan lemak dan otot serta kekurangan mikronutrien
Apabila badan kehilangan simpanan nutriennya sama ada disebabkan oleh pengambilan yang tidak mencukupi atau peningkatan katabolisme, badan akan menjadi semakin lemah. Keadaan ini seterusnya meningkatkan kesan sampingan rawatan kanser, menurunkan imuniti, dan meningkatkan kekerapan kemasukan ke hospital serta tempoh tinggal di hospital.
Sebagai permulaan, tumpukan kepada kumpulan makanan utama iaitu makronutrien, yang terdiri daripada karbohidrat, protein dan lemak. Karbohidrat terdapat dalam beras, bijirin, ubi,dan tepung, manakala protein boleh didapati daripada pelbagai sumber haiwan dan tumbuhan, seperti ayam, ikan, telur, tenusu, kacang soya, dan produk mereka. Lemak didapati dalam jumlah kecil dalam makanan berasaskan protein, tetapi kebanyakannya diperoleh daripada minyak masakan, kekacang, atau sumber lemak yang lain. Selain daripada tiga kumpulan makanan utama ini, adalah disarankan untuk mengambil banyak sayur-sayuran dan buah- buahan setiap hari bagi mendapatkan serat dan pengambilan mikronutrien yang mencukupi..
Apabila pesakit berjumpa dengan pakar diet, pelan pemakanan boleh disesuaikan mengikut status pemakanan semasa, sejarah diet, pelan rawatan dan matlamat berat badan mereka. Jumlah kalori dan protein boleh dilaraskan untuk memenuhi keperluan pemakanan serta membetulkan kekurangan nutrien yang mungkin wujud.
Berapa banyak saya perlu makan
Secara amnya, setiap hidangan hendaklah mengandungi 1 hidangan protein, 1 atau 2 hidangan karbohidrat, 1 hidangan sayur-sayuran dan penggunaan sumber lemak yang minimum seperti panduan di bawah (gambar 1). Memandangkan pesakit kanser sering memerlukan lebih banyak kalori, pengambilan mereka harus diselaraskan kepada bahagian yang lebih besar atau peningkatan kekerapan makan. Sekiranya ini mencabar, pakar diet boleh menyediakan bentuk pemakanan lain dengan formula khusus dan suplemen vitamin dan mineral yang sesuai.
Sebarang cabaran yang dihadapi oleh pesakit untuk mencapai pengambilan makanan oral yang mencukupi juga akan ditangani oleh pakar diet.
Gunakan panduan bahagian tangan ini untuk memastikan pesakit makan jumlah minimum yang diperlukan setiap hari pada setiap hidangan utama.
Pic 1. Sumber Imej: https://www.precisionnutrition.com/hand-portion-faq
Adalah sangat penting untuk memastikan badan diberi makan dan dipenuhi nutrien dengan baik melalui makanan sebenar semasa sakit bagi memastikan gangguan rawatan adalah minimum atau tiada langsung serta mengelakkan kemerosotan status pemakanan. Penurunan status keseluruhan boleh memberi kesan besar terhadap kualiti hidup dan menjejaskan perjalanan pemulihan pesakit. Menangani kehilangan berat badan yang tidak disengajakan dengan sewajarnya adalah sangat perlu dan penting